Eczane hizmetleri alanında bulunan mesleğimiz iki farklı statüde ulusal olarak incelenmektedir.
- Eczane Teknisyenliği (Eczacı Kalfası)
- Eczane Teknikerliği (Eczane Hizmetleri Teknikerliği)
1. Eczane Teknisyenliği (Eczacı Kalfası)
TANIMI
Eczacı gözetiminde, müşterileri karşılayan, reçetedeki ilaçları hazırlayan, faturasını
düzenleyen, iş kayıtlarını tutan ve ilaç satış işlemini yapan kişidir.
GÖREVLER
- Müşterileri karşılar,
- Reçetede yer alan hazır ilaçları müşteriye sunar, ilaçların kullanımı hakkında
- müşteriye bilgi verir,
- Reçetesiz satılan ilaçlar hakkında müşteriyi bilgilendirir,
- Tansiyon ölçer, gebelik testi yapar, kan şekeri ölçer,
- Basit rahatsızlıklarda ilk yardım hizmeti verir,
- Eczaneye ait resmi-özel işleri takip eder,
- Eczanenin ilaç ihtiyaçlarını belirleyerek, ilaç siparişlerini verir,
- Eczanenin temizlik ve düzenini sağlar,
- Bilgisayarda ilaçların giriş-çıkış vb. kayıtlarını tutar,
- Rafları düzenler,
- İlaçların son kullanma tarihlerini takip eder,
- İlaçları ve ıtriyatları etiketler,
- Ölçü ve tartı aletlerinin periyodik bakımını yapar,
- Telefonlara cevap verir,
- Fatura/kasa fişi düzenler,
- Eczanenin nöbetçi olduğu gecelerde, eczacı gözetiminde nöbet tutar,
- Nöbetçi eczane duyurusunu eczaneye asar,
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- İlaç yapımında kullanılan araç-gereçler ve ham maddeleri,
- Bilgisayar ve donanımları,
- Hesap makinesi,
- Kâğıt, makas, bant,
- Maske, eldiven,
- Telefon.
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
- Eczacı Kalfası olmak isteyenlerin;
- Kişisel temizliği ve dış görünüşü düzgün,İnsanlarla iyi iletişim kurabilen, güler yüzlü, ekip çalışmasına yatkın,
- Sorumluluk duygusu yüksek, sabırlı,
- Kimya ve biyoloji konularına ilgili,
- Dikkatli, tertipli, düzenli,
- Detaylara özen gösteren,
- İlaç ve kimyasal maddelere karşı alerjisi olmayan,
- Uykusuzluğa ve ayakta çalışmaya dayanabilen,
- Kimseler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Eczacı kalfaları genellikle kapalı ortamlarda, resmi-özel eczanelerde veya ilaç
depolarında görev yaparlar. Çalışma ortamları temiz ancak, biraz ilaç ve kimyasal madde
kokuludur. Eczacı kalfaları sürekli insanlarla etkileşim halindedirler. Eczanenin işlerini
takip etmek için zaman zaman kurumlara giderler. Eczane adına ilaç sıralarına
girer ve yatan hastalara ilaç götürürler. Eczanenin nöbetçi olduğu gecelerde, eczacı
gözetiminde nöbet tutarlar.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Eczacı kalfası mesleği, eczanelerde eczacının yürütmekte olduğu hizmetlerde ona
yardımcı olan ve önemi her geçen gün artan bir meslek alanıdır. Sağlık sektörünün
giderek önem kazanmasıyla birlikte, iyi yetişmiş, ilaç ve sağlık konusunda bilgili ve
becerili eczacı kalfalarının istihdam olanaklarının giderek artacağı düşünülmektedir.
Eczacı kalfası eczanelerde, ilaç depolarında, medikal sektöründe iş bulabilirler.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
- Türk Eczacılar Birliği tarafından düzenlenen kurslarda mesleğin eğitimi verilmektedir.
- Ayrıca usta-çırak ilişkisi içerisinde de meslek öğrenilebilmektedir
- Eczanelerde çırak olarak göreve başlayarak, uzun süre çalıştıktan sonra kalfa
- olabilmektedirler.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
- En az lise ve dengi okul mezunu olmak.
EĞİTİM SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Türk Eczacılar Birliği tarafından düzenlenen eğitimler 1,5 ay sürmektedir.
Eğitim süresince;
- İlk Yardım,
- Matematik,
- Muhasebe,
- Halk Sağlığı,
- Halkla İlişkiler,
- Kozmetik,
- Doğal Ürünler,
- İlaç Şekilleri,
- Bilgisayar,
- İlaçlarla İlgili Mevzuat,
- Pratik İlaç derslerini alırlar.
Ayrıca uygulama dersleri de bulunmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
- Eczacı kalfası iş tecrübesine göre kendi alanında uzmanlaşabilir.
BURS,KREDİ VE ÜCRET DURUMU
Eğitim Süresince; İş yeriyle anlaşmalarına bağlı olarak değişken ücret alırlar.
Eğitim Sonrası; Eczanede kalfalık görevini yürütenler, işyeri ile anlaşmalarına bağlı
olarak değişken ücret alırlar.
AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
Türk Eczacılar Birliği
Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube
Müdürlükleri.
2. Eczane Teknikerliği (Eczane Hizmetleri Teknikerliği)
TANIM
Eczane hizmetlerinde doktorlarca düzenlenen reçetelerde yer alan hazır ilaçları müşteriye sunan, hazırlanması gerekli ilaçları eczacı gözetiminde hazırlayan, laboratuvarda, ilaç sektöründe, ilaç depolarında ara eleman olarak çalışan kişidir.
GÖREVLER
- Reçetede yer alan ilaçları hazırlayıp hastaya sunar, reçetede yazılı bilgileri hastaya iletir,
- Reçetesiz satılan ilaçlar konusunda hastayı bilgilendirir,
- Eczacıdan iş talimatı alır, işçi sağlığı ve güvenliğe ilişkin önlemler alır,
- İlaç/İtriyat/Kozmetik Müstahzar/Medikal Malzeme eksiklerini tespit eder, eczacının direktifleri doğrultusunda raflanmasını sağlar,
- Vitrin düzenlemesi yapar,
- Ölçü ve tartı aletlerinin periyodik muayenesinin yapılmasını sağlar,
- Her akşam eczane kapanırken “Nöbetçi Eczane” bilgisini eczanenin vatandaşlara görünen bölümünde ilan eder,
- Eczaneye gelen müşteriyi karşılar, gerekli durumlarda yapılacak ilk yardım konusunda eczacıya yardımcı olur,
- Eczanenin laboratuar bölümünde kullanılan malzemenin temizliğini ve gerektiğinde sterilizasyonunu yapar
- Kişiye özel majistral ilaçların hazırlanması söz konusu olduğunda gerekli madde ve malzemeleri hazırlar, eczacı tarafından kontrol edildikten sonra banko üzerine çıkartılmasını sağlar,
- İlaç hammadde temininde eczacıya yardımcı olur,
- Eczanede kullanılan her türlü maddenin son kullanma tarihlerini periyodik olarak kontrol eder, eczaneye yeni giren malzemelerin fiyatlarını yasal kar oranını da dikkate alarak Eczacı ile birlikte belirler,
- Kontrolü eczacı tarafından yapılan reçetelerin kapsamı içindeki ilaçları banko üzerine çıkartılmasına yardımcı olur,
- Eczaneye ait her türlü faturayı keser, eczane iş ve işlemleri ile ilgili bilgisayar programını ve POS cihazını kullanır,
- Eczanede çalışan yardımcı elemanlar arasında iş bölümü yapar ,
- Provizyon sistemine reçetelerin kaydını yapar.
- Reçeteyi kayıt defterine kaydeder.
- Takip edilmesi gereken ilaçlarla ilgili reçetelerin kaydını tutar.
- Eczanede bulunan belgelerin arşivini düzenler.
- Eczanenin temizlik, düzen ve intizamından sorumludur.
- Meslekle ilgili toplantı, seminer ve mesleki geliştirme eğitimlerine katılır.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
- İlaç yapımında kullanılan kimyasal malzemeler,
- Bilgisayar, tartı ve boy ölçüm aleti, hassas terazi, hesap makinesi, ısıtıcılar, laboratuvar araç ve gereçleri, numaratör, soğutucular, tansiyon aleti, kan glikozu ölçüm cihazı, telefon, faks, yazar kasa, POS cihazı
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Eczane Hizmetleri Teknikeri olmak isteyenlerin;
- Kimya ve biyoloji alanlarına ilgili ve bu alanlarda başarılı
- Sorumluluğunu bilen,
- Dikkatli, tertipli ve düzenli,
- Sözel iletişim kurma becerisine sahip,
- Kimyasal maddelere karşı alerjisi olmaması, kişiler olmaları gerekir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Eczane Hizmetleri Teknikerleri genellikle eczanelerde, devlet dairelerinin varsa eczane ile ilgili bölümlerinde ilgili bölümlerinde, bazen de ilaç fabrikalarında veya ilaç depolarında görev yaparlar. Çalışma ortamları temizdir. İlaçların yapısında bulunan kimyasal maddelerden kaynaklanan koku vardır. Eczanelerde görev yaparken insanlarla sürekli etkileşim halindedirler
MESLEK EĞİTİMİ
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi,
- Anadolu Üniversitesi Yunus Emre Meslek Yüksek Okulu (Eskişehir) “ Eczane Hizmetleri”
- Ankara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Eczane Hizmetleri
- Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Eczane Hizmetleri (Uzaktan Eğitim)
- Mersin Üniversitesi Mersin Meslek Yüksek Okulu Eczane Hizmetleri (Uzaktan Eğitim)
bölümlerinde verilmektedir.
ÖN EĞİTİMDE BAŞARILI OLUNMASI GEREKEN DERSLER
- Fen Bilimleri (Kimya, Biyoloji),
- Matematik,
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Mesleğin eğitimine girebilmek için,
- Lise veya dengi okul mezunu olmak,
- Meslek liselerinin “Kimya, Kimya Teknolojisi”alanından mezun olanlar “Eczane Hizmetleri” önlisans programına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ortaöğretim Başarı Puanları, okul türleri, Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri (METEB) ve mezuniyet yılları dikkate alınarak kontenjan dahilinde yerleştirilebilirler.
- Meslek liselerin diğer alanlarından veya genel liselerden mezun olanlar/olacaklar kişilerin ÖSYM tarafından yapılan Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS) girmeleri ve yeterli “YGS-2“ puanı almaları gerekir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Mesleğin eğitimi liseden sonra 2 yıldır. 2 yıllık (4 yarıyıl) eğitim süresince öğrenciler aşağıdaki dersleri alır.
- 1.Yarıyılda; Matematik ve Uygulamaları, Temel Kimya, Biyolojiye Giriş, Mikrobiyolojiye Giriş, Bilgisayar Uygulamaları I (Teorik-Uygulamalı) Türk Dili (I), Y. Dil, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi)
- 2. Yarıyılda; Eczane İşletmecisi ve Muhasebe, Bilgisayar Uygulamaları II (Teorik-Uygulamalı) Biyokimyaya Giriş, Türk Dili (II), Y. Dil
- 3. Yarıyılda; Halkla İlişkiler, Temel İlaç Bilgisi, Bitkisel Ürünler (TeorikUygulamalı) , İnsan İlişkileri, İlaç Şekilleri I (Teorik-Uygulamalı),
- 4. Yarıyılda; İlk Yardım, Yasalar ve Mesleki Etik, Halk Sağlığı, İlaç Şekilleri II(Teorik-Uygulamalı), Kozmetik Ürünler, Ayrıca, 8 hafta (240 saat) bir eczanede staj yapma zorunluluğu bulunmaktadır.
EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA VE UNVAN
Eğitimini tamamlayarak mezun olanlara ön lisans diploması ve “Eczane Hizmetleri Teknikeri” unvanı verilir.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
- Meslek elemanları kamu ve özel kuruluşlarda çalışabilmektedirler.
- Kamu ve özel eczanelerde, hastanelerde, medikal sektörde ve ilaç sektörünün çeşitli alanlarında çalışabilirler.
- Ülkemizde bulunan yaklaşık 24.000 eczane ile ilaç hizmet sektörünün çeşitli noktalarında (kamu ve özel hastane eczaneleri, ilaç ve sağlık ürünleri dağıtım kanalları, ilaç fabrikaları vb) çalışma olanağı olan iş yerlerinde eğitimli yardımcı eleman olarak görev yapabilir. Ülkemizde ilaç sektörünün tüm aşamalarında yaklaşık 35.000 eczane hizmetleri teknikeri açığı vardır.
EĞİTİM SÜRESİNCE VE EĞİTİM SONRASI KAZANÇ
EĞİTİM SÜRESİNCE
Meslek eğitimi boyunca isteyen öğrenciler Kredi ve Yurtlar Kurumu öğrenim ve harç kredisi ile öğrenci yurtlarından faydalanabilirler.
EĞİTİM SONRASI
- Kamu sektöründe istihdam edilenler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabidir. Teknik hizmetler sınıfında 10. derecenin 2. kademesi ile göreve başlarlar. Maaşları her yıl bütçe kanununa göre belirlenmektedir.
- Özel sektörde görev yapan teknikerlerin ücretleri firmalara göre değişmekle birlikte, ilk işe başlayışta net asgari ücret kadar olmaktadır.
- Çalışılan süre arttıkça ve verilen hizmetin niteliğine göre ücret de artmaktadır.
MESLEKTE İLERLEME
Eczane Hizmetleri ön lisans programını başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde “Kimya ve Kimya Mühendisliği” lisans programlarına dikey geçiş yapabilirler.
BENZER MESLEKLER
- Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni,
- Tıbbi Laboratuar Teknikeri,
- Kimya Teknisyeni,
- Kimya Teknikeri.
EK BİLGİLER
YARARLANILAN BİLGİ KAYNAKLARI
- Meslek elemanları, 2010 ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) Başvuru Klavuzu,
- Meslek Yüksekokulları ile Açık Öğretim Ön lisans Programları
- Mezunlarının Lisans Öğrenimine Dikey Geçiş Sınavı (DGS) 2010 Klavuzu,
- Okul ders kitapları,
- Meslek Danışma Komisyonu (MEDAK) üyesi kuruluşlar.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
- İlgili Eğitim Kurumları,
- Ulusal Meslek Bilgi Sistemi http://mbs.meb.gov.tr/
- Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Bilgi Merkezi,
- Bünyesinde Meslek Bilgi Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve
- Şube Müdürlükleri.